WATYKAN

Watykan - widok fasady bazyliki od strony Via Conciliazione
Watykan – widok z Via Conciliazione

Watykan – główne informacje

Watykan (Państwo Miasta Watykańskiego), zwany często Stolicą Apostolską, jest na świecie krajem szczególnym, jedynym w swoim rodzaju. Jego światowe znaczenie znacznie przekracza jego niewielkie rozmiary.
Jak powszechnie wiadomo, Państwo Miasta Watykańskiego (Stato della Città del Vaticano – Status Civitatis Vaticanæ) to najmniejszy kraj na świecie. Jego oficjalne granice obejmują tylko 0,44 km² powierzchni prawobrzeżnego Rzymu, na wzgórzu poświęconym w starożytności kultowi etruskiego bożka Watykanusa.
Watykan w swojej dzisiejszej formie terytorialnej powstał w 1927 r. po podpisaniu słynnych Traktatów Laterańskich pomiędzy Stolicą Apostolską i Państwem Włoskim.

Oczywiście tak niewielkie, a jednocześnie tak ważne państwo, nie byłoby w stanie dobrze funkcjonować bez szeregu innych nieruchomości znajdujących się na terenie Republiki Włoskiej i cieszących się przywilejem eksterytorialności, takich jak bazyliki patriarchalne, pałace kilku kongregacji i urzędów papieskich, kilkanaście dużych placówek medycznych i opiekuńczych, w tym słynne szpitale: Bambino Gesù (dziecięcy) oraz klinika uniwersytecka Gemelli. Jeśli jeszcze doliczymy do tego Rezydencję Papieską w Castel Gandolfo, dużo większą od samego Watykanu (ok. 55 ha) oraz setki nieruchomości należących do zakonów, zgromadzeń religijnych i parafii, to zrozumiemy, że materialny i duchowy Watykan jest znacznie większy niż wskazują na to jego oficjalne granice.

WATYKAN – BAZYLIKA ŚWIĘTEGO PIOTRA

Plac św. Piotra

Słynna Via Conciliazione (ulica Pojednania), upamiętniająca Traktat Laterański z 1929 r., prowadzi do Placu św. Piotra otoczonego ogromną czterorzędową kolumnadą Berniniego. Na środku placu umieszczono w XVI wieku 25,5 – metrowy egipski obelisk, który, jak głosi legenda, był świadkiem męczeńskiej śmierci św. Piotra.

Bazylika św. Piotra

Pierwsza bazylika została wzniesiona na początku IV wieku n.e. na polecenie cesarza Konstantyna Wielkiego. Podłoże, na którym powstała – sztuczna półka uformowana z zasypanej nekropolii i częściowo wycięta w zboczu wzgórza watykańskiego – nie było jednak dostatecznie stabilne na całej zajmowanej przez bazylikę powierzchni. Z tego głownie powodu świątynia wymagała w ciągu wieków częstych remontów. Pod koniec XV wieku stan jej fundamentów i elementów nośnych był już krytyczny.

Druga bazylika Św. Piotra – trzeba było czekać aż do pierwszych lat XVI wieku, by ujrzeć odwagę papieża Juliusza II della Rovere, który wbrew przesądom i religijnej trwodze, postanowił radykalnie zmienić sytuację tej szacownej budowli. On to w 1506 roku nakazał zburzyć do połowy starą bazylikę i rozpocząć wznoszenie nowej świątyni, godnej pozycji Księcia Apostołów. Prace budowlane trwały łącznie 120 lat i pochłonęły ogrom środków materialnych jakie mógł zgromadzić ówczesny Kościół Katolicki. Ich wynikiem była gigantyczna, przez całe wieki największa na Ziemi, świątynia chrześcijańska, która olśniewa bogactwem zdobień, ilością i jakością dzieł sztuki oraz mnogością relikwii świętych Kościoła. “Pietà” Michał Anioła Buonarrotiego, dzieła Berniniego: spiżowy baldachim nad konfesją, Ołtarz Katedry św. Piotra, Gloria oraz epitafium Aleksandra VII zachwycają wszystkich miłośników sztuki baroku. Pielgrzymów natomiast przyciągają 44 ołtarze z relikwiami setek świętych na czele ze szczątkami Apostoła, do którego miał powiedzieć Jezus “ty jesteś skałą”.

Bazylika św. Piotra jest otwarta codziennie w godz. 7 – 19.00 (do 18.30 w miesiącach październik-marzec); wstęp jest bezpłatny.

Wstęp do bazyliki św. Piotra – szczególnie latem należy pamiętać o odpowiednim stroju ! – wykluczony jest styl plażowy! Ramiona muszą być zakryte (t-shirt jest ok), nie wolno wchodzić do bazyliki w krótkich spodenkach pod pośladek i mini spódniczkach; bermudy są OK. Wbrew przysłowiowej włoskie tolerancji i elastycznemu traktowaniu przepisów, sprawa odpowiedniego ubioru w Watykanie traktowany jest z całą powagą!

Nie wolno wnosić do bazyliki: noży, nożyczek, dużych pilniczków, opakowań szklanych i sprajów wszelkiego typu oraz napojów alkoholowych.

Groty (pierwsze podziemia)

Odwiedzając Watykan warto jest też zwiedzić tzw. groty mieszczące się pod główną nawą bazyliki, na poziomie starej świątyni wzniesionej za czasów wyzwoliciela chrześcijan – cesarza Konstantyna Wielkiego. Tu właśnie znajdują się groby wielu papieży i ich najbliższych współpracowników oraz groby kilku “koronowanych głów”, które z różnych względów zasłużyły sobie na tak prestiżowy pochówek.
Wejście do grot jest bezpłatne i nie wzmaga żadnej wejściówki; znajduje się w samym centrum bazyliki u podnóża filaru św. Andrzeja Apostoła.

Nekropolia pod bazyliką św. Piotra (drugie podziemia)

Istnieje także możliwość zwiedzenia starożytnej nekropolii (cmentarza), na której wzniesiono bazylikę, gdzie też według wielowiekowej tradycji Kościoła został pochowany św. Piotr. Każdego dnia może ją odwiedzić maksymalnie 200 osób, w grupach liczących nie więcej niż 12 osób, które ukończyły 15 lat. Wizytę należy zamówić odpowiednio wcześniej w biurze Ufficio Scavi na terenie Watykanu.

Więcej informacji na ten temat
Dla zainteresowanych… wirtualne zwiedzanie starych grot.

Grób św. Jana Pawła II

Tuż przed beatyfikacją, ciało papieża Jan Pawła II zostało przeniesione  z Nowych Grot do kaplicy św. Sebastiana (druga kaplica prawej nawy bazyliki). Tam też spoczywa do dziś, otoczone nieustanną obecnością wielu wiernych.

Skarbiec bazyliki

Skarbiec bazyliki św. Piotra w Watykanie (Tesoro di San Pietro) to jedno z tych miejsc, które warto odwiedzić.
Co można tu zobaczyć? Przede wszystkim drogocenne przedmioty związane z kultem religijnym i ceremoniami papieskimi: paramenty liturgiczne, tiary (potrójne korony papieskie), relikwiarze, pierścienie Piotrowe oraz dary, które możni tego świata przekazywali biskupom Rzymu.
Szczególnie interesujące są wspaniałe dzieła sztuki sakralnej i zdobniczej, takie jak słynny i dopiero co odnowiony sarkofag z brązu papieża Sykstusa IV Della Rovere (1471 – 1484), dzieło florenckiego rzeźbiarza Antonia del Pollaiolo. On sam wart jest biletu wstępu…

Więcej na ten temat -> https://www.rzym.it/watykan/skarbiec-bazyliki-watykanskiej/

Kopuła bazyliki św. Piotra

Po zwiedzeniu wnętrza bazyliki warto wejść na jej kopułę zaprojektowaną przez Michała Anioła Buonarrotiego, z której rozciąga się wspaniała panorama Watykanu i całego Rzymu.
Wstęp na kopułę jest płatny. Istnieją dwa rodzaje biletów: z windą na dach bazyliki za 10 euro oraz bez korzystania z windy za 8 euro (+ 221 schodków do dachu). Połowa wspinaczki – od dachu bazyliki do szczytu kopuły wymaga jednak wchodzenia na własnych nogach… dodatkowe 320 schodków…
Godziny otwarcia: 8.00 – 18.00 (od kwietnia do września); 8.00 – 17.00 (od października do marca).

Więcej na ten temat -> https://rzym.it/kopula-bazyliki-sw-piotra/

WATYKAN – MUZEA WATYKAŃSKIE

Z całą pewnością Muzea Watykańskie należą do najważniejszych i najbogatszych muzeów na całym świecie. Szczególnie obfita jest kolekcja rzymskiej sztuki klasycznej, urzekająca jest galeria obrazów Pinacoteca, niezwykłe są też komnaty apartamentów papieży Aleksandra VI Borgii i Juliusza II (Sale Rafaela). Ukoronowaniem wędrówki po muzeach jest kontemplacja tej unikatowej księgi sztuki i wiary jaką jest Kaplica Sykstyńska.

Więcej na temat Muzeów Watykańskich -> https://www.rzym.it/watykan/muzea-watykanskie/

Kaplica Sykstyńska

Jednym z najważniejszych miejsc Watykanu jest przylegająca do Pałacu Apostolskiego Kaplica Sykstyńska, zbudowana w XV wieku na polecenie papieża Sykstusa IV. Pokryta wspaniałymi freskami i zdobieniami autorstwa Michała Anioła, Pinturicchia, Signorellego, Botticellego, Ghirlandaia i Rossellego, przyciąga jak potężny magnes wszystkich turystów odwiedzających Rzym. Niewiele miejsc na świecie może zaofiarować taką obfitość historii, sztuki, religii zamkniętych w jednym wnętrzu. To tu odbywa się konklawe, czyli wybory nowego papieża.
Kaplica stanowi integralną część Muzeów Watykańskich, dlatego wejście do niej jest zarezerwowane wyłącznie dla posiadaczy biletów do Muzeów!

Więcej na temat Kaplicy Sykstyńskiej -> https://www.rzym.it/watykan/kaplica-sykstynska/

Wirtualne zwiedzanie kaplicy

Ogrody watykańskie

Z kopuły doskonale widać przepiękne ogrody papieskie pełne przeróżnych gatunków drzew, krzewów, ziół i kwiatów. Kilka uroczych fontann, liczne kapliczki i sztuczne groty przywołują postać Chrystusa i Madonny (jest też kopia obrazu jasnogórskiego!).
Ogrody można zwiedzać, ale jedynie w grupach z przewodnikiem watykańskim lub w też korzystając z serwisu autobusu, który obwozi turystów po ogrodach.
Bilety można nabyć jedynie on line na stronie Muzeów Watykańskich.

Więcej na ten temat -> https://rzym.it/ogrody-watykanskie/

WATYKAN – CIEKAWOSTKI

Państwo Miasta Watykańskiego, jak każde autonomiczne państwo posiada własny rząd, system polityczny, wojsko i policję, pocztę (w tym także watykańskie znaczki pocztowe), bank, stację kolejową, rozgłośnię radiową powstałą w 1931 roku (która emituje całodobowe programy w wielu językach, w tym także po polsku), sklepy spożywcze i przemysłowe, a nawet bardzo dobrze zaopatrzoną aptekę powstałą w 1874 r., w której można dostać rzadko spotykane leki. Watykan posiada też własną monetę, euro watykańskie, o którą biją się kolekcjonerzy z całego świata.

Dojazd do Watykanu

Do Watykanu najłatwiej jest dojechać z głównego dworca Termini metrem “A” (kierunek Battistini, przystanek “Ottaviano – San Pietro”), autobusami 40 i 64 lub pociągami linii kolejowej FR5 Roma Termini-Viterbo, Roma Ostiense – Cesano, Roma Termini – Civitavecchia; wszystkie zatrzymują się na stacji “Roma San Pietro”.

KOMENTARZE ZABLOKOWANE – pytania trzeba zadawać na FORUM