Monte Cassino

Monte Cassino, Montecassino - cmentarz żołnierzy polskich

Historia opactwa Monte Cassino

Opactwo Monte Cassino, położone w środkowych Włoszech, ma bogatą i fascynującą historię sięgającą ponad 1500 lat. Opactwo zostało założone przez św. Benedykta z Nursji w 529 r. n.e. i stało się miejscem narodzin zakonu benedyktynów, który odegrał ważną rolę w rozwoju zachodniego monastycyzmu.

Opactwo zostało zbudowane na wzgórzu (516 m n.p.m.) z widokiem na dolinę rzeki Liri i jej dopływów Garigliano i Rapido, dominującym nad najważniejszym szlakiem komunikacyjnym między południową a środkową Italią. Szybko stało się centrum nauki i kultury, przyciągając uczonych i artystów z całej Europy. Mnisi z Monte Cassino byli znani ze swojej wiedzy na temat muzyki, literatury i sztuki, i odegrali ważną rolę w zachowaniu i rozpowszechnianiu wiedzy klasycznej w średniowieczu.

To tutaj zrodziła się słynna reguła życia religijnego “ora et labora” (módl się i pracuj), to stąd wyszli mnisi i mniszki, którzy schrystianizowali Europę.

Podczas II wojny światowej opactwo Monte Cassino było sceną jednego z najbardziej kontrowersyjnych epizodów konfliktu. Alianci byli przekonani, że Niemcy używają opactwa jako punktu obserwacyjnego i bazy do ostrzału artyleryjskiego, dlatego zdecydowali się zbombardować klasztor w nadziei, że pomoże to złamać niemiecki opór. Zbombardowanie klasztoru wywołało powszechne oburzenie i kontrowersje, ponieważ uznano je za bezmyślne zniszczenie zabytku kultury i historii.

Po wojnie opactwo zostało ponownie odbudowane i od tego czasu stało się symbolem pokoju i pojednania. Dziś opactwo Monte Cassino jest prężnie działającym klasztorem benedyktyńskim i wielką atrakcją turystyczną. Przyciąga turystów z całego świata, którzy przybywają, aby podziwiać jego historię i piękno oraz dowiedzieć się o roli, jaką Zakon Benedyktynów odegrał w kształtowaniu kultury i cywilizacji Europy.

Bitwa pod Monte Cassino (1944)

Bitwa o Monte Cassino była jedną z najważniejszych batalii II wojny światowej. Miała miejsce od stycznia do maja 1944 roku na Półwyspie Apenińskim. Bitwa została stoczona przez aliantów i mocarstwa Osi o kontrolę nad Linią Gustawa, linią obronną w środkowych Włoszech, która biegła od Morza Tyrreńskiego do Adriatyku.

Bitwa o Monte Cassino była długa i krwawa. Teren był nierówny i silnie ufortyfikowany, a Niemcy okopali się głęboko. Oddziały alianckie musiały walczyć o przejście doliną rzeki Liri, podmokłą i zaminowaną, oraz o wejście na wzgórze, na którym stoi klasztor, często w obliczu silnego ostrzału artyleryjskiego i ataków snajperów.

Bitwa toczyła się w czterech fazach.
Pierwsza faza, która rozpoczęła się w styczniu 1944 roku, była nieudaną próbą oddziałów amerykańskich przełamania Linii Gustawa w dolinie rzeki Liri oraz podobnie nieudaną próbą zdobycia klasztoru przez żołnierzy z korpusu brytyjskiego.
Druga faza, która rozpoczęła się 15 lutego, to bombardowanie klasztoru i próba przełamania linii frontu na całej długości – ona również zakończyła się niepowodzeniem.
Trzecia faza, która rozpoczęła się 15 marca od wielkiego bombardowania miasta i klasztoru, była próbą zdobycia miejscowości Cassino i klasztoru przez Nowozelandczyków.
Czwartą fazą, która rozpoczęła się 11 maja, był frontalny atak wszystkich oddziałów alianckich (amerykańskich, brytyjskich, francuskich i polskich) na całej długości frontu od Morza Adriatyckiego aż po wzgórza za klasztorem Monte Cassino. Udany szturm polskich oddziałów na opactwo doprowadził do jego zdobycia 17 maja 1944 r.

Bitwa o Monte Cassino była znaczącym zwycięstwem aliantów. Pozwoliła im przełamać Linię Gustawa i ruszyć w kierunku Rzymu. Podniosła również morale wojsk alianckich, które od wielu miesięcy tkwiły w martwym punkcie Włoch. Zwycięstwo to miało jednak wysoką cenę. Bitwa trwała cztery miesiące, a obie strony poniosły ciężkie straty. Niemcy stracili ponad 20 000 ludzi, a alianci ponad 55 000 ludzi.

Dla Polaków, od czasów bitwy z 1944 roku, Monte Cassino to ziemia, która “do Polski należy, choć Polska daleko jest stąd”. Pamięć w naszym kraju o tym tragicznym wydarzeniu, o jej ofiarach i bohaterstwie żołnierzy Drugiego Korpusu zaważyła na zawsze na obrazem tego miejsca w naszej narodowej wyobraźni. Monte Cassino to dla nas bitwa, Monte Cassino to dla nas cmentarz żołnierzy polskich we włoskiej miejscowości Cassino. Nie dziwi zatem fakt, że ten punkt na mapie jest miejscem, które pragną zobaczyć wszyscy Polacy.

Dla Włochów batalia z 1944 roku to tylko fragment długiej historii najważniejszego opactwa benedyktyńskiego Europy – miejsca pochówku świętego rodzeństwa: Benedykta i Scholastyki.

Cmentarz polski na Monte Cassino

Polski Cmentarz na Monte Cassino jest przejmującym i uroczystym hołdem dla męstwa i poświęcenia polskich żołnierzy z Drugiego Korpusu Polskiego. Położony na zboczu wzgórza 593, na tak zwanej “Dolinie śmierci” z widokiem na klasztor benedyktyński, cmentarz jest miejscem ostatecznego spoczynku ponad tysiąca polskich żołnierzy, którzy stracili życie podczas zaciętych walk o Monte Cassino i okolice.

Przechodniu, powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie” – taki napis – nawiązujący do poświęcenia Spartan poległych w walce z Persami w Wąwozie Termopilskim – widnieje na posadzce cmentarza. Otacza on kamienny krzyż Virtuti Militari z płonącym zniczem – symbolem naszej wdzięczności dla bohaterów tamtych dni.

Cmentarz polski na Montecassino

Na cmentarzu pochowano trzy osoby, które przewodziły oddziałom polskim pod Monte Cassino: głównodowodzącego Drugiego Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa (grób z 1970 r.), gen. Bolesława Ducha, dowódcę 3 Dywizji Strzelców Karpackich oraz biskupa polowego Józefa Gawlinę (grób z 1965 r.), który był katolickim kapelanem generalnym Drugiego Korpusu. W 2011 roku, razem z gen. Andersem złożono szczątki jego żony Ireny.

Listę wszystkich żołnierzy polskich pochowanych na cmentarzu możecie znaleźć tu -> http://cmpi.fondazionemm2c.org/pl/schemat-cmetnarza-monte-cassino/cemetary/1.html

Tuż za pierwszą bramą wejściową na obszar parku cmentarnego, na początku długiej alei prowadzącej do głównej części nekropolii, po lewej stronie, znajduje się Sala Pamięci Drugiego Korpusu Polskiego, zainaugurowane 17 maja 2014 r. z okazji 70. rocznicy bitwy o Monte Cassino, powstałe dzięki inicjatywie “Związku Polaków we Włoszech” we współpracy z Ambasadą RP w Rzymie.

Cmentarz polskich żołnierzy jest jednym z trzech dużych cmentarzy wojennych w miejscowości Cassino. W samej miejscowości znajduje się cmentarz ok. 5 tysięcy żołnierzy brytyjskiej Wspólnoty Narodów (Nowozelandczycy, Hindusi, Kanadyjczycy), a na północ od Cassino w miejscowości Caira spoczywa 20 tysięcy żołnierzy wojsk niemieckich.

Dojazd z Rzymu do Monte Cassino

Monte Cassino trzeba zobaczyć! Jednodniowa wycieczka z Rzymu jest dość łatwa do przygotowania i zrealizowania.

Najlepiej jest wynająć taksówkę z polskojęzycznym kierowcą, który zawiezie Was bezpośrednio do klasztoru benedyktyńskiego Monte Cassino i na cmentarz żołnierzy polskich.
Typowa wycieczka z centrum Rzymu zajmuje zwykle ok. 7h.
Koszt wynajmu: taksówka max. 3 osoby = 350 euro, minivan max. 7 os. = 450 euro.
Tu możecie złożyć zamówienie wycieczki na Monte Cassino -> https://www.rzym.it/wynajem-pojazdow-z-kierowca/

Możecie też skorzystać z transportu kolejowego. Każdego dnia z rzymskiej stacji głównej ROMA TERMINI odjeżdża aż 25 pociągów na dobę w kierunku CASSINO – NAPOLI (uwaga, żeby się nie pomylić, bo istnieje inna linia do NAPOLI przez miejscowość Formia). Niektóre z nich pokonują dystans ok. 130 km w 1 godz. i 20 min. Bilet w jedną stronę pociągiem regionalnym (treno regionale) kosztuje 8,40 euro (2 klasa); nie ma niestety zniżek dla dzieci…

Ze stacji kolejowej w Cassino do klasztoru na szczycie góry Monte Cassino można dojechać autobusem linii MASTRANTONI (1,0 euro/osoba) lub taxi za ok. 25 euro w jedną stronę.
Wijąca się po stromym stoku droga to prawdziwa przygoda zapierająca dech w piersiach. Wspaniała panorama na dolinę rzeki Liri wynagrodzi wam trudy podróży…

Autobus MASTRANTONI wyjeżdża do klasztoru tylko trzy dziennie z pobliża dworca kolejowego w Cassino o godzinach: 9.55, 11.30, 15.00; wraca z klasztoru Montecassino w godzinach: 10.10, 11.45, 16.55

Godziny otwarcia cmentarza polskiego i klasztoru na Monte Cassino

Cmentarzy polski jest czynny codziennie od godziny 8.15 do zmroku.

Klasztor benedyktyński na Monte Cassino rygorystycznie zachowuje następujące godziny otwarcia:

Od 1 listopada do 31 marca (okres zimowy)
Poniedziałek – Sobota 9:30 – 16:50
Niedziela 9:30 do 17:15

Od 1 kwietnia do 31 października (okres letni)
Codziennie od 9.30 do 18.30.

Msze niedzielne: 10.30 – 12 (śpiewane – chór gregoriański)

W niedziele i główne święta kościelne, w czasie trwania ceremonii religijnych, wejście do klasztoru jest ograniczone do samej bazyliki. W czasie trwania nabożeństw nie można zwiedzać bazyliki.

Uwaga na odpowiedni ubiór! Istnieje zakaz wchodzenia do klasztoru dla osób ubranych tylko w krótkie spodnie, minispódniczki, krótkie koszulki bez rękawów.

Muzeum opactwa w okresie letnim zachowuje godziny otwarcia klasztoru, w okresie zimowym czynne jest wyłącznie w niedziele i główne święta kościelne.

Adres klasztoru Monte Cassino

Abbazia di Monte Cassino
I-03043 Cassino FR
Tel.: 0776311529
E-mail: info@abbaziamontecassino.org
Web: https://www.abbaziamontecassino.org/